QUE FACER CON LE IGNIFEROS?
Un del possibile versiones de un vetule conto super le origine del
rostito es iste:
Certe vice, il habeva un incendio in un bosco ubi se trovava alcun
porcos. Illos se ha rostite. Le homines, accostumate a mangiar carne crude,
los ha probate e los ha trovate saporose. Tosto, quandocunque illes voleva
mangiar porcos rostite, illes mitteva foco in un bosco. Usque quando illes
discoperiva un nove methodo.
Mais lo que io vole narrar es lo que ha evenite quando se ha tentate
modificar le SYSTEMA a un nove.
Desde multe tempore le cosas non iva ben: le animales se carbonizava,
a vices illos restava practicamente crude, altere vices illos restava
talmente carbonizate que il era impossibile utilizar los. Perque illo era
un procedimento montate in grande scala, illo preoccupava multo a totes,
perque, si le SYSTEMA falleva, le perditas occasionate era equalmente
grande. Milles era illes qui se alimentava de carne rostite e tamben milles
era illes qui se occupava de ille labor. Ergo, le SYSTEMA simplemente non
poteva faller. Mais, occasionalmente, quanto plus illo cresceva in scala,
tanto plus illo pareva faller, causante major perditas.
A causa del deficientias, augmentava le querelas e era de cognoscentia
general le necessitate de reformar le SYSTEMA. Tanto, que tote le annos se
reuniva Congressos, Seminarios, Conferentias, Jornatas, pro trovar le
solution. Mais il pare que illes non succedeva a meliorar le mechanismo,
perque in le annos sequente, de novo se reuniva le Congressos, Seminarios,
Conferentias e Jornatas. E assi sempre.
Le causas del fiasco del SYSTEMA, secundo le specialistas, debeva prender
se al indisciplina del porcos, que non permaneva ubi illos deberea esser,
o, forsan, al inconstante natura del foco, tanto difficile de controlar, o
al arbores, excessivemente verde, o al humiditate del terra, o al servicio
de informationes meteorologic, que non prevideva correctemente le momento,
local e intensitate del ventos, o...
Le causas era, como se vide, difficile de determinar, perque in veritate le
SYSTEMA pro rostir porcos era multo complexe: se habeva montate un grande
structura, e un grande machinaria con innumere variabiles se habeva
institutionalizate. Il habeva individuos dedicate a incender: le IGNIFEROS,
qui, de su latere, era specialistas de sectores: incenditor-ignifero del
zona nord, zona west, etc., incenditor nocturne, diurne con specialization
matinal o vespertin, incenditor de estate e hiberno (con disputas
jurisdictional super le autumno e le primavera). Il habeva specialistas in
vento: le ANEMOTECHNICOS. Il habeva un Director General de Reforestamento
Incendibile, un Commission National de Trainamento Professional in
Porcologia, un Instituto Superior de Cultura de Technicas Alimentari (le
ISCETA) e le Bureau Orientator de Reformas Igneo-Operative (BODRIO).
Le BODRIO era tanto grande que illo habeva approximatemente 7.000 porcos
pro cata un Inspector de Reformas. E il era justemente le BODRIO que
promoveva le Congressos, Seminarios, Conferentias e Jornatas. Mais istes
solo pareva servir pro augmentar le BODRIO in bureaucratia.
Se habeva projectate e era in plen crescimento le formation de nove boscos
e forestes, sequente le ultime indicationes technic (in regiones seligite
secundo un determinate orientation: ubi le ventos non suffla plus que tres
horas consecutive, ubi era reducite le percentage de humiditate, etc.)
Il habeva milles de personas travaliante in le preparation de ille boscos,
que tosto serea incendite. Il habeva specialistas in Europa e in le Statos
Unite, studiante le importation de lignos, arbores, semines, typos de
melior e plus potente focos, studiante strategias operational (per exemplo:
facer puteos pro que in illos caderea le porcos). Il habeva tamben grande
installationes pro conservar le porcos ante le incendio; mechanismos pro
lassar los exir in le momento opportun; technicos in lor alimentation.
Il habeva specialistas in le construction de stabulos pro porcos;
professores formatores de specialistas in le construction de stabulos pro
porcos; universitates que preparava le professores formatores de
specialistas in le construction de stabulos pro porcos; investigatores qui
fiscalizava le travalio del universitates que preparava le professores
formatores de specialistas in le construction de stabulos pro porcos.
Le solutiones que le Congressos suggereva era, per exemplo, applicar
triangularmente le foco al ration del radice quadrate de "a" minus 1
dividite per le velocitate del vento; liberar le porcos dece-cinque minutas
ante que le foco medie del bosco attingerea quaranta-septe grados celsius;
alteres diceva que era necessari poner grande ventilatores, que servirea
pro orientar le direction del foco; e assi in avante. E, non es necessari
dicer lo, multe pauches era de accordo inter se e cata un habeva
investigationes e recercas pro probar lor affirmationes.
Un die, un Ignifero categoria SW/DM/EP, o sia, un Incenditor de Boscos,
Specialitate Sudwest, Diurne Matinal, Licenciatura in Estate Pluviose,
appellate Johan del Bon Senso, diceva que le problema era multo facile de
resolver. Toto consisteva, secundo ille, in que primo se occiderea le porco
crude, que illo serea mundate e trenchate adequatemente e ponite sur un
rete metallic, o sur un armatura super brasas usque quando, per le effecto
del calor e non del flamma, illo se rostirea.
-- Occider? -- ha exclamate indignate le Administrator de Reforestamento.
-- Qui occide es le foco. Nos non occide jammais!
Sciente, le Director General de Rostimento ha mandate advocar le, e le ha
questionate qual cosas rar ille diceva in circa e, post ascoltar le, ha
dicite:
-- Lo que tu diceva va ben, mais solo in theoria. Illo non va functionar in
le practica, illo es impracticabile. Vamos vider: que tu facerea con le
Anemotechnicos, si tu adoptarea lo que tu suggere?
-- Io non sape, respondeva Johan.
-- Ubi tu mitterea le Incenditores de diverse specialitates?
-- Io non sape.
-- E le individuos qui ha vadite al estraniero pro perfectionar se durante
annos, cuje formation tanto costa al Pais? Vamos facer les mundar
porchettos?
-- Io non sape.
-- E le specialistas in semines, in lignos? E le constructores de stabulos
de 7 etages, con lor nove machinas mundatori e perfumatori automatic?
-- Io non sape.
-- E illes qui se ha specializate tote iste annos pro integrar le
Congressos, Seminarios e Jornatas pro reformas e melioramento del SYSTEM,
si le tue resolve toto? Que face io con illes?
-- Io non sape.
-- Tu te da conta ora que tu idea non es le solution que nos totes
necessita? Tu crede que, si toto serea tanto simple, ja non lo haberea
discoperte antea nostre specialistas? E que dice le autores super illo?
Qual autoritate pote appoiar tu affirmation? E que face io con le boscos ja
preparate, preste pro esser incendite, cuje arbores non produce fructos e
cuje insufficientia de folios face que illos non servi pro umbra? Que face
io? Dice me!
-- Io non sape.
-- Que face io con le Commission Redactori de Propositiones de Rostimento,
con le Departimento de Classification e Selection de Porcos, Architectura
Functional de Stabulos, Statistica e Population, etc.?
-- Io non sape.
-- Dice me: nostre Ingeniero de Porcopyrotechnia non es un extraordinari
personalitate scientific?
-- Si. Il pare que si.
-- Ben, le simple facto de posseder valorose e extraordinari ingenieros in
Pyrotechnia indica que le SYSTEMA es bon. Que face io con individuos tanto
valorose?
-- Io non sape.
-- Vide? Tu lo que debe facer es discoperir como facer nove Anemotechnicos,
como obtener plus rapidemente Incenditores de West (que es nostre
difficultate major), como facer stabulos con melior pavimentos o como
meliorar le solo. NOS DEBE MELIORAR LO QUE NOS HABE E NON CAMBIAR LO.
Apporta me tu un proposition pro que nostre cursos in Europa costara minus,
como facer un bon revista pro analyses profunde del problema del Reforma de
Rostimento. Il es de illo que nos necessita. Es de illo que iste Pais
necessita. A te lo que manca es sensatessa, Bon Senso. Dice me, per
exemplo, que face io con mi bon amico (e parente), le Presidente del
Commission pro le Studio de Reutilization Integral de Ex-Boscos?
-- Realmente, io es perplexe, diceva Johan.
-- Ben, ora que tu cognosce ben le problema, non exi in circa dicente que
tu lo resolve completemente. Ora tu vide que le problema es plus serie e
non tanto simple como tu imaginava. Uno qui es a basso e ab foras dice: "Io
resolve toto!" Mais uno debe esser per intra pro cognoscer le problemas e
saper del difficultates. Ora, hic inter nos, io te recommenda que tu non
insiste in tu methodo, perque illo potera apportar te difficultates con tu
posto. Non ab me! Io lo dice pro tu ben, perque io te comprende; io intende
tu plano, mais, tu lo sape, tu pote incontrar te con altere superior minus
comprehensive, tu sape como illes es a vices, eh?
E le misere Johan del Bon Senso non diceva un murmure al minus. Sin prender
congedo, inter espaventate e virtiginose, con le sensation de camminar con
le pedes al alto, ille exiva e nunquam plus ha essite viste de novo. Non se
sape a ubi ille ha ite. Il es pro isto que se dice que, in ille labores de
reforma e melioramento del SYSTEMA, sempre manca BON SENSO.
============
Gustavo F. Girigliani. La Escolaridad Enjuiciada.
Iste fabula ha essite publicate originalmente in le revista Cátedra Y Vida,
Buenos Aires, 1959.
Traducite a Interlingua per Ensjo.
|
