From: "Donald J. HARLOW" <[log in to unmask]>
> A few comments by Martinet in another context
> (translation from Esperanto [to English] is mine).
>
> Questions are from Francois lo Jacomo and Detlev Blanke.
[Traducite a interlingua ab le anglese per Jay B.]
Intervistator: "Pote vos exprimer vostre opinion
super le activitate de IALA durante su phase final,
quando vos travaliava con illo como director
de lingua?"
Martinet: "Io pensa que le affaire ha essite
ben concludite per le libro de Detlev
Blanke. ["Internationale Plansprache" -DH]
Lassa me explicar plus precisemente, que
quando io veniva a IALA, il habeva jam
un equippa extensive sub le direction de Gode;
illo consisteva de linguistas de origine german
qui habeva como principio que extraher un lingua
auxiliar conducerea al elaboration de un lingua
romanic, ab un latino commun del quinte seculo.
Pro dar un character scientific a ille activitate,
ille philologos-romanista dava passos pro
regressar al passato del momento quando
un forma identic pro italiano, espaniol,
portugese, francese e romaniano poterea
esser trovate. Lor idea vermente consisteva
de lo sequente: Destruer le hegemonia franco-
anglese in favor del linguas sud-romanic, proque
illes qui habeva anteriormente create linguas
como Occidental, Novial et alteres, naturalmente
pensava que: "Si un parola existe in francese e
anglese, illo debe esser un bon candidato".
Quando io arrivava, io comprendeva un
studio del problema ab un puncto de vista
alco differente. Le puncto de vista traditional
del naturalistas, in le mesme vena de Edgar
de Wahl, le creator de Occidental, consisteva
in le combination de un structura simple con
le maxime internationalitate. Que facer in
quanto a _rediger-redaction_? Ecce son le
problemas central que esseva elaborate.
Paucos sapeva que le momento quando io
partiva, gode Gode esseva al puncto de
facer le mesme cosa. Vidente mi partita
como un opportunitate pro le promotion
de altiar su puncto de vista, ille decideva
non dimitter. Si io habeva partite duo
menses depois, le situation probabilemente
haberea cambiate completemente.
Le rationes pro mi partita ha jam essite
ben explicate. Io esseva interessate in
IALA, proque io credeva que il habeva
un fortia financial detra de illo, e illo via
un pression forte, demandante importante
ressources in le campo publicatori, le
indiferentia public forsan esserea superate.
Desde le momento que io apprendeva
ab le filio del Sra. Morris que depois
del disparentia de ille seniora le
projecto continuares solmente pro
plus un anno usque le complete
liquidation de illo, e sapiente que
salute del Sra. Morris continuava
a deteriorar, e illa iva disparer tosto,
io comenciava a pensar que continuar
con le projecto non valeva le effortio.
Le moneta que non veniva directemente
ab le Sra. Morris, veniva ab personas qui
amaba "ille amabile Alice": depois su
disparentia ille personas facerea absolutemente
nihil (pro le projecto).
Intervistator: "Ab un puncto de vista linguistic,
como judicarea vos le systema de Interlingua
que Gode proponeva?"
Martinet: In le direction "naturalista", io prefere
un multo "naturalistic" naturalismo, como le
Latino sine flexione, con regulas que son
applicabile facilemente, e del qual le
complicationes morphologic del Latino
(Classic) ha essite removite. Illo non es
multo differente in forma, e vos immediatemente
recipe un standard que es usabile ab textos
existente. Proque il ha ancora latinistas in le
mundo, illo esseva, al tempore quando Peano
lo proponeva, un solution interesante.
Intervistator: "Sapeva vos super le ultime congresso
de Interlingua, le qual occurreva in augusto de 1987,
poc kilometros de hic, in le Ecole Centrale de
Chatenay-Malabry?"
Martinet: No. Io non sapeva de illo. Il se sape que io
non esseva multo favorabile in respecto a illo. Io non
crede que il habeva necun inimicitate inter Gode e io
ma, simplemente, su gruppo esseva un unitate multo
autonome. Malgrado que io esseva "director", io
habeva multe poc collaboratores intime.
Intervistator: "Si vos esseva informate in re ille
congresso e vos esseva libere in ille data in question,
lo haberea vos visitate?"
Martinet: Il haberea essite interessante pro me vider como
le cosas vadeva con ille personas. Illes ha essayate usar
le methodo de dissemination que io mesmo suggereva, i.e.:
demonstrar que le lingua es immediatemente usabile pro
revistas e pro le dissemination de material scripte. Il es un
linguage que obviemente es intendite precissemente a esser
scripte multo plus que a esser parlate. Io sperava que io
habeva disponibile multe moneta pro publicar multo in le
lingua international de IALA: multo, ma non solmente
qualque cosa, e non specialmente obras litterari. Io
intendeva publicar in grande parte articulos scientific
e haber le opportunitate pro dicer a illes qui usa parve
linguas como czecho, romaniano e alteres que nos esseva
a lor disposition pro traducer al lingua international ille
textos que illes voleva publicar.
-- Ab: "Pri kelkaj problemoj de interlingvistiko: Intervjuo
kun la franca lingvisto Andre Martinet",
Esperanto-Dokumento 31E.
Rotterdam UEA, 1993. Pp13-14.
|
