----- Original Message -----
From: "Martijn Dekker" <[log in to unmask]>
To: <[log in to unmask]>
Sent: Saturday, December 28, 2002 1:50 PM
Subject: Re: [INTERLNG] Lutefisk: le insanitate es international


> On Thu, 26 Dec 2002 15:43:22 -0500, Jonathan Julius Dobkin
> <[log in to unmask]> wrote:
>
> >Ha il partisanos de lutefisk in nostre lista qui pote explicar le
> >attraction de iste pisce preservate in lye?
>
> Io non ha jammais audite de lutefisk (io ha facite alicun recercas web e
> ora sape lo que isto es), ma...
>
> >("lye es le parola anglese;
> >como se dice in interlingua le nomine de iste chemical alcali caustic?
> >Io no trova lo in le IED.)
>
> ...io pote adjutar con isto. Secundo EuroDicAutom
> <http://europa.eu.int/eurodicautom/>:
>
> [en] lye; caustic solution
> [fr] lessive; solution détersive
> [it] liscivia; soluzione caustica
> [es] lejía; solución cáustica
> [pt] lixívia; detergente alcalino; solução caustica; solução detergente
> [de] Lauge; Laugenlösung
>
> Le formulation "solution caustic" [en; it; es/pt] me pare le plus practic
e
> facile a comprender.
>
> Il debe anque haber alicun forma prototypic de
> lye/lessive/liscivia/lejía/lixívia/Lauge, ma io non sape construer lo sin
> recercas etymologic. Forsan "lexivia"?
>
> - Martijn
>
Io mangia pisce lixiviate con placer malgrado que illo durante le ultime
annos ha essite minus bon e troppo costose. Olim le piscatores  lo preparava
per torrefaction sur le roccas litoral sed hodie on lo face multo plus
rapide in fabricas, con un resultato minus bon. Le desiccate pisce habeva
bon conservabilitate e esseva importante pro multe homines durante le
tempores quando on non poteva refrigedar pisces. Mi matre le hibernos sempre
comprava pisce desiccate e faceva pisce lixiviate, in un grande cupa de
ligno continente ca 200 litros, sed isto exige multe tempore e multe labor e
hodie io compra pisce lixiviate finite.
    Le gado (torsk, cod) non esseva bon como "lutfisk". Le plus bon esseva
"långa" (Molva molva, ling) sed etiam "gråsej" (Gadus virens, coalfish)
esseva apte.
    Le lixivia consiste de soda (Na2CO3, p.f. observa NON soda caustic,
NaOH, que es multo periculose) e calce extincte (CaOH2). Le pisce jace in
iste lixivia 4 dies e ante e post isto in aqua, que es cambiate multe vices,
durante 2-3 septimanas.
    Pisce lixiviate es mangiate con patatas cocite e sauce blanc sed como
"Cellus" scribe le condimentos es importante e io desira pipere nigre e
mustarda.
Iste platto deliciose, semitransparente e gelatinose, certemente non es
periculose e insan,  illo  n o n  odora del toto etiam si le pisce
desiccate, ante le lixivia, odora como omne pisce desiccate.
    Forsan alcunos lo confunde con un altere specialitate svedese
"surströmming", haringo fermentate, lo que ha un odor terrific etiam si
multe svedeses ama mangiar lo (io solmente con hesitation e in parve pecias
con multe pan). Etiam iste platto odorante tamen non es periculose previste
que le processo ha essite minutiose.

Erik Enfors
Vallåkergat.25
SE-432 37 VARBERG
Svedia
Tel: +46 (0)340-875 45
e-post: [log in to unmask]