On Fri, 17 Aug 2001 20:18:29 +0200, Kjell Rehnstrom <[log in to unmask]> wrote:
[...]
>Tamen il ha un didactic avantage con le formas regular, e isto se monstrava in
>un discussion que nos habeva alcun menses - o forsan mesmo un anno - retro in
>re un frase como _ille ha morite_ e _ille es morte_. Si tu usa le participios
>contracte como _scripte_ il es quasi impossibile explicar que morte es un
>adjectivo e morite es un forma del verbo!
Ma "morte" de facto _es_ un forma del verbo. Secundo IED:
morir [mor-/mort-] v to die;
"Morir" es dunque un verbo a themas duple, e "morte" es un participio
perfecte de iste verbo, formate per adder un "e" al secunde thema. Le
facto que isto pote anque esser usate como un adjectivo non cambia
isto - es multo commun que participios perfecte es usate como
adjectivos. (De facto, le mesme parola "perfecte" es un participio
perfecte del verbo latente *perficer, analoge a
afficer/affecte/affection, etc. - derivationes de
facer/facte/faction, etc. etc.)
Nota ben iste texto de §97 de "A Grammar of Interlingua" per Gode e
Blair <http://www.lilak.de/int/int11.htm#97>, del qual io include un
traduction:
"Nota ben: Existe un considerabile numero de adjectivos verbal del
typo 'fisse', 'docte', 'benedicte', etc. pertinente al verbos finder,
docer, benedicer, etc. Lor significato es identic con illo del normal
participios perfecte findite, docite, benedicite, etc. in uso
adjectival. Adjectivos verbal de iste typo pote servir como
participios perfecte in tote functiones, inclusive le formation de
tempores perfecte composite. Isto es regulate como seque: De omne
verbo que ha un special thema derivate contracte (= irregular)
listate in le Dictionario pote formar se un participio perfecte
collateral per adder le -e final a ille thema contracte."
Io crede semper plus fortemente que il ha un grande _disavantage_
didactic con celar iste relationes inter verbos e lor derivativos a
causa de un timor irrational de "verbos irregular" (un termino
disviante, proque le conjugation es toto regular mesmo si le thema es
differente: qual conjugation es plus regular que simplemente adder un
"e" al secunde thema? Isto es plus simple que seliger inter "-ate" e
"-ite", un fonte de errores frequente inter novicios).
Le verbos a themas duple es un characteristica fundamental e un
grande fortia del vocabulario international. On debe cognoscer iste
themas duple in omne caso, a fin de comprender le relation inter
"construer" e "construction", per exemplo. Celar iste relationes face
incomprensibile le relation inter "scriber" e "inscription", "morir"
e "morte", "facer" e "factura", etc - relationes que es toto regular
ma es facite _parer_ irregular sin cognoscentia e practica del
phenomeno de themas duple. Celar iste relationes face apprender
interlingua plus difficile.
Io regretta que multe interlinguistas eminente es mordentemente
contra le uso avantagiose de iste aspecto belle e flexibile del
latino supervivente in tote le linguas europee.
- Martijn
|
