d[001008] x[Allan Kiviaho] KivA-0C8
s[Le principios de Interlingua]
[log in to unmask]
[log in to unmask]

Ric Berger. Collection pro Interlingua C10.
Interlingua the International Language.
Textos in anglese. Textos in francese.
Historia del Lingua. Le vocabulario. Le grammatica.
Esperanto e Interlingua. Narrationes. Conversationes.
Sententias. Artes. Musica. Scientias.
Editiones Interlingua, Morges (CH) 1972.
-----------------------------------------------------
Le Collection pro Interlingua e Encyclopedia de
Interlingua de Ric Berger son ver tresores
bibliophilic. Vide Bibliographia de Interlingua 2000,
p 14. In le "Collection pro Interlingua C10, p 62,
Doc. 6" on trova Le Principios de Interlingua.
-- Allan Kiviaho

============================
LE PRINCIPIOS DE INTERLINGUA
============================

Interlingua non essente le prime tentativa de solver
le problema del lingua international sur le base del
naturalitate, on pote demandar se pro que illo
presenta alicun tractos nove. Le differentias proveni
del sequente principios.

1
Le parolas ha essite adoptate per un gruppo de
linguistas, post investigationes extendite sur circa
10 annos, secundo le principio del maximo de
internationalitate.

2
Le affixos (prefixos e suffixos) son seligite de
maniera a formar regularmente omne derivates
international.

3
Le quasi totalitate del parolas international es de
origine greco-latin; pro ration de homogeneitate,
Interlingua renuncia al parolas german o anglese que
non incorpora se ben al stylo del lingua. Ex.:
Esperanto BIRDO, Ido QUIK, Occidental STRAX.

4
Parolas son admittite in Interlingua quando illos
existe al minus in 3 grande linguas: italiano,
francese, espaniol/portugese, anglese, german, russo.
Pois, latino es anque prendite in consideration, nam
illo es cognoscite, si non practicate, in le tote
mundo cultivate.

5
Interlingua appoia se principalmente sur le
prototypos, plus importante que le variationes local.
Assi, SCRIBER es preferite a SCRIR o a SCRIVER, le
quales son solmente variationes national del latin
prototypo SCRIBERE.

6
Le duple radices presente e supinal del verbos latin
essente equalmente abundante in le linguas national
moderne, Interlingua adopte les ambe. Omne tentativas
eliminar un de illos non ha successate usque hodie.
Iste duple radices, que reduce se a 80 formas
essential, es jam cognoscite. Illos essera plus
facilmente acceptate que omne regulas simplificante
proponite.

7
Interlingua renuncia a OMNE inventiones personal como
le litteras circumflexate de Esperanto, le litteras
apostrophate de Occidental, le derivation geometric
se-dicente logic de Ido. Iste innovationes personal
esseva semper le causa de querelas e schismas.

8
Le EUPHONIA, o SONORITATE, es un qualitate essential
in un lingua international destinate a facilitar le
intercomprension inter le nationes. Interlingua
conserva dunque le finales sonor de Latino e del
linguas sud-romanic, e minus monoton que le -O pro
OMNE nomines, e le -A pro OMNE adjectivos in
Esperanto. Le practica prova que le lingua es
apprendite e usate tanto facilemente sin iste
artificial terminationes.

9
UNITATE e ANALOGIA in le selection del radices es
multo importante. Interlingua renuncia scinder les pro
exprimer duo notiones differente que le contexto
suffice a distinguer. Certe projectos per exemplo, pro
le parola RATION, adopta duo radices: RASON pro le
facultate human, e RATION pro le parte de nutritura, a
fin de evitar confusiones possibile! Timor superflue.
Le senso primitive de RATION retrova se in le
derivates RATIONAR, irRATIONAL, tanto ben que le
differentation deveni illusori. Mesme caso pro METTER
adoptate de Esperanto e Occidental, nam MITTER se
retrova in le derivatives inter/mitt/ente.

10
Le INTOLERANTIA non debe esser tolerate in
interlinquistica, scientia ancora juvene e in le qual
alicun punctos son son ancora securmente solvite.
Quando duo parolas pare equalmente bon, Interlingua
lassa le practica decider e interim adopta le secunde
parola como "CORRELATIVE". Ex.: SED e MA; NIMIS e
TROPPO, etc.

11
Interlingua evita omne accentos scribite obligatori,
pro que illos non existe in omne imprimerias o
machinas a scriber, supertoto in le paises de lingua
anglese. Le 6 litteras de Esperanto c^, s^, j^, n^,
g^, au^, specialmente ha constituite le plus grande
obstaculo al propagation de iste lingua, malgrado le
devotion de su adherentes desde quasi 100 annos.

12
Si Interlingua es un lingua essentialmente latin a
causa del principio del maximo de internationalitate,
isto non significa que illo conserva le flexiones,
desinentias e parolas archaic. Illo ha recurrite a
latino solmente quando le linguas moderne non pote
fornir un parola international. Ecce, per exemplo, un
passage biblic ben cognoscite traducite in:

LATINO:      Ita enim Deus dilexit mundum, ut Filium
             suum unigenitum illum dederit, ut
             quisquis credit in eum, non pereat, sed
             habeat vitam aeternam.
INTERLINGUA: Proque Deo ha tanto amate le mundo que
             ille ha donate su filio unic, a fin que
             quicunque crede in le non peri, sed habe
             le vita eterne.
FRANCESE:    Car Dieu a tant aimé le monde qu'il a
             donné son fils unique, afin que quiconque
             croit en lui ne périsse pas, mais qu'il
             ait la vie éternelle.
ESPANIOL:    Porque de tal manera amo Dios, al mundo,
             que ha dado a su Hijo Unigenito, para que
             todo aquel que en el cree, no se pierda,
             mas tenga vida eterna.
ITALIANO:    Perciocché Iddio ha tanto amato il mondo
             ch'egli ha dato il suo unigenito
             Figliulo, acciocché chiunque crede in lui
             non perisca, ma abbia vita eterna.

- - -

Salutante
Allan

Intolerantia es tanto intolerate in Interlingua que
alicuno que se intolera deveni le plus rigorosemente
punite...! (Regula 10)