Ben, quando io comenciava a traducer le oration avantiate per Allan,
io esseva litteralmente incapace a stoppar usque io attingeva le fin.
Assi, ecce mi traduction complete, ma non perfecte, e io lassara le
correction de mi errores e omissiones al altere voluntarios. Io me
excusa in avantia pro alcun duplication de obra.

Un idea: envia a Sra. Noora-Kauppi (e/o quicunque deberea recipir lo)
non solmente le texto traducite in interlingua, ma anque un
magnetobanda con un version vocal, a fin que illa pote ganiar un bon
impression del pronunciation de Interlingua.

Io habeva difficultate con le parolas sequente:
- NBA play-offs
- hourglass
- subsidiarity [subsidiaritate?]
- governance [governantia?]

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

Traduction de Martijn Dekker, Groningen, Nederland 17-Maio-2000
VERSION PRELIMINAR - non pro redistribution.

http://www.kauppi.net/mina-puheita_yk.htm

Secretario-General Sr. Kofi Annan,
Commissario Vitorino,
Sra. Simone Veil,
invitatos distinguite,
Senioras e Seniores,

Io non pote dicer vos quanto io apprecia le possibilitate a adressar
iste celebration historic in le qual omnes de nos ha le occasion a
participar hodie.

Io anque es multo honorate per le invitation del Commission Europee a
representar le Parlamento Europee a iste evento.

Al tempore del [NBA play-offs?], io va contar vos que io vermente me
senti como un novicio justo nunc, stante ci sur le tribuna pro le
primissime vice ante un audientia consistente de si multe de mi
idolos politic.

Io va facer le possibile a dar vos un idea super mi perception de
Europa e del Union Europee ab le perspectivo de un membro del
Parlamento Europee novemente eligate.

-------------------------------------
Le fundation de un identitate europee
-------------------------------------

Pro un medie seculo, le Union Europee ha se ingagiate al ideas del
pace, del stabilitate e del prosperitate, non solmente pro le cives
de Europa ma anque pro tote le societate human global.

Robert Schuman ha dicite: "Europa non se complera immediatemente, o
conforme a un singule plano. Illo sera construite per complimentos
practic, le quales creara primarimente le solidaritate de facto."
Iste disveloppamento, promovite per grande conductores europee,
continua ancora hodie.

Como le actores politic de hodie, nos debe reguarder nos como parte
de un longe catena de homines e feminas de stato illuminate e
prudente, cata uno del quales ha ducite le integration a grados nove
e lo ha date su substantia.

---------------------------
Le defias del globalisation
---------------------------

Tote le mundo confessa que le stato national es sovente un unitate
troppo parve pro solver grande problemas. E que es le grande
problemas? Hodie illes es non solmente national o continental, ma de
plus in plus global.

Le globalisation existe, volite o involite. Depost barcas ha navigate
le mares, messages se ha livrate, continentos se ha discoperite e le
commercio se ha expandite, le mundo se ha contracte.

Le arenas del [hourglass?] cade in solmente un direction. E le
velocitate accelera continuemente.

Tote le mundo vole crear plus de prosperitate e plus de ben-esser al
mundo. On disaccordarea super le methodos de complir isto o super le
division del ben-esser, ma le objectivo fundamental remane constante.

Io crede que un economia mundial aperte e san es le optime via a plus
alte standardes de viver pro personas ubique. Naturalmente on debe
adjutar le personas nocite per le cambiamento, ma illes non esserea
adjutate per le impedimento del mercato singule o per le sabotage del
negotiationes WTO.

------------------------------------
Le reaction europee al globalisation
------------------------------------

On poterea reguarder le Union Europee como un ponto inter le nivellos
national e global. Europa debe reager al globalisation per prender un
direction forte, in le qual le principio guidante debe esser le
concentration del Union super le cargas que necessita effortios
juncte.

A listar un pauc de iste defias: nostre securitate commun; le
meliorationes economic e le avantiamento del agenda del WTO; le
magistramento del revolution informatic; le menacias al milieu; le
aspectos de sanitate, etcetera.

Per correspondentia, le Union Europee non deberea, sub ulle
circumstantias, impedir le cosas optimemente tractate al nivello
statal o local. Le principio del subsidiaritate [?] semper debe esser
appreciate. Le diversitate cultural es nostre fortia e un
opportunitate. Le Union Europee debe esser un associato al
decidetores local, un alliato que pote o vole adjutar quando il es
necesse.

Le disveloppamento rapide del mundo non permittera Europa a
immobilisar se. Le globalisation, le liberalisation continue del
commercio mundial, insimul a nove crises, ha provate e va provar le
capacitates operative del Union.

In le reformation del Union Europee, nos debe arrivar a un balancia
correcte, non solmente inter institutiones ma anque inter
statos-membros plus e minus grande. Le operabilitate del Union es
mesme plus importante pro le parve nationes como mi patria, Finlandia.

In addition al effectivitate e al democratia, in le reformation del
processos decisive e del administration del Union, nos debe insister
super le apertitate e le responsibilitate a fin de augmentar le
confidentia del cives.

Le expansion al Est es un altere processo que non deberea arrestar
se. Le UE deberea remaner aperte al tote le paises europee committite
al valores del economia mercatoral, del democratia e del derectos
human.

-----------------------------------------------
Le Union Europee e su rolo in le Nationes Unite
-----------------------------------------------

Malgrado le facto que nos ha meliorate nos multo durante cinquanta
annos, forsan nos debe rememorar nos que iste cerca europee a su rolo
in le dialogo global es ancora bastante juvene e constantemente se
evolve.

Le integration initiate in le campo del economia non plus pote
depender solmente super solutiones interne. Mesmo si nos ancora debe
functionar con le mercato singule, simultanemente le Union Europee
debe aperir se al mundo e portar su responsibilitates global.

Pro le satisfaction de iste responsibilitates, le Union debe cooperar
con le structuras create e le organisationes existente, e prender
avantage del experientia ganiate in le Nationes Unite. Per un
approche integrate, on es plus potente a eradicar le paupertate, a
garantir le derectos human, a crear empleos, e a render le economia
global e le structuras international plus responsive al necessitates
fundamental de toto le esseres human.

Le rolo del NU ha se disvellopate durante le decennios post le guerra.

Le patres fundante del NU voleva crear un institution que poterea dar
les solutiones a problemas global.

Ma illes non habeva satis de confidentia in lo que illes habeva
create, a dar lo poteres independente e instrumentos pro facer
decisiones efficacemente.

Assi, le Nationes Unite es si forte como su actores. E le actores non
plus es purmente le Statos-Nationes, ma blocos regional e politic, le
Union Europee essente un del plus potente inter los.

Le Union Europee debe esser un alliato forte pro le Nationes Unite.
Malgrado su debilitates, con les quales toto le organisationes
international debe arrangiar se, le Nationes Unite es ancora le sol
institution que forma le base pro cooperation global, coordina
projectos de governantia global, e promove pace e accorda inter
nationes.

Le precondition pro solutiones global es le capacitate del nationes
individual a relinquer su preferentias egoistic. Qualque valores
universal deberea reimplaciar le valores definite conforme al
interesses national. Isto es difficile intra le Union Europee si toto
le Statos-Membros adhere a le selectiones que le melio servi su
proprie interesses.

Le mesme es applicabile al processo del integration europee in
relation a tertie nationes. Le interesse commun del cives europee es
le disveloppamento balanciate e le progresso in un nivello
international, e non solmente le progresso complite intra le Union.

Isto es le ration proque nos desperatemente require, e va requirer,
organistiones international que prende le responsibilitate global in
loco de concentrar se a interesses national o regional.

Le Nationes Unite es le foro a cercar le balancia inter varie
interesses e le foro a negotiar le solutiones commun. Interesses
divergente inter le nationes continua a exister ma nos nunquam
deberea lasser los crescer al puncto quando le nationes levarea le
armas contra le unes le alteres.

-------------------
Le modello europee?
-------------------

In le Nationes Unite, le Union Europee deberea promover le maniera
europee de pensar, le "modello europee" como le Presidente Prodi ha
formulate lo.

Con iste modello, accordante a Prodi, on pote integrar un economia
mercatoral efficiente con le ideologia de ben-esser social.

Le sol problema es que iste modella ancora non existe.

In multe manieras, le Union Europee non es si efficiente como illo
deberea esser. E le systemas de ben-esser social que poterea haber
essite progressive in le annos 1970, non es appropriate a le economia
global de hodie. Simplemente, illos non es satis flexibile.

Ma nunc, post le Summitate de Lisboa, on es al bordo de trovar le ver
tertie maniera. Io es certe que il es possibile a crear un modello
basate al economia mercatoral, qual es e economicamente efficiente e
socialmente justificate.

Le economia mercatoral es le systema que da nos le mechanismos le
plus appropriate a magistrar le societates moderne. Non le economia
mercatoral lassar-facer, ma un economia plus controllate.

Le economia mercatoral controllate deberea esser le instrumento
preferite anque in le paises disveloppante quando on essaya a
diminuer le paupertate, a meliorar le viver, le sanitate e le
conditiones de derectos human pro le Tertie Mundo, a evitar le
Division Digital, e a dar toto le esseres human le cambiamento a
viver su vitas in pace.

----------------------------------
Le societate informational e civic
----------------------------------

Le proxime generation ha un grande avantage super su predecessores,
isto es le technologia informational e le manieras a communicar nove
e plus efficiente. On sovente parla del morte de distantia e del
morte de location. Isto es justo lo que illo es.

Le nove innovationes technologic es de pauc adjuta, comocunque
avanciate illos es, si le populo non pote mantener le velocitate.

In consequentia, duo dimensiones de apprender es essential.
Primarimente, illos qui disveloppa le technologias deberea apprender
a solver le problemas basate super le necessitates del vita
quotidian. Secundarimente, il es le usatores qui debe apprender como
illes pote profiter del technologia moderne, e como isto pote
facilitar cosas in su vitas quotidian.

A fin de realisar isto, nostre systemas de education debe inseniar a
totes le habilitates basic requirite in le societate informational.
Anque, nostre studentes debe esser incoragiate a innovar e a crear
nove technologias pro le beneficio del proxime generation.

Le brave nove economia anque apporta defias. Toto evenira plus rapide
e le politicos es ancora si lente como semper a comprender, assumer,
e adoptar nove ideas. Le inertia del processos decisive politic
cresce e cresce usque on debe confessar que il es in realitate nostre
ressources human que restringe le disvellopamento.

-------------------------------------------------------
Education como un base de disvellopamento e de successo
-------------------------------------------------------

Solmente per reinfortiar le ressources human on pote promover un
supportabile disvellopamento economic, social e cultural. Equalitate
de opportunitate es le fundation de un san economia mercatoral.

Isto significa, per exemplo, le derecto de omne infantes a reciper un
education basal e a haber le occasion a poter continuar in plus alte
nivellos de education indifferentemente al stato social o racial del
studente.

Le accrescimento del capacitate e del habilitate per education es un
condition fundamental pro le successo del activitates
interprenditoral e pro le creation de empleos. Education e recerca es
le fundationes de nove innovationes, de ben-esser e de crescimento
intellectual.

On debe concentrar ressources in le creation de un ambiente
conducente al innovation e al disveloppamento del societate de
cognoscentia. On debe incorager le populo a optimisar lor
capabilitates e usar lor ideas e lor habilitates pro le beneficio del
mundo total.

Le equalitate de opportunitates in le campo del education anque
produce le melior talentos individual pro servir le societate e pro
adjutar les qui es minus fortunate e qui non pote arrangiar se in le
societate sin adjuta.

------------------------------------------------
Le cerca al balancia, a solutiones e al veritate
------------------------------------------------

Goethe scribeva ante multe tempore:
"Non sonia parve somnos proque istos ha nulle poter a mover le cordes
de homines."

E il es le cordes del cives que on debe calefacer a fin de crear un
futura plus illuminate pro totes de nos. Sin somnos commun e sin le
forte credentia in nostre capacitate e determination a vermente
complir nostre somnos, io es certe que nos ha nulle ration a
continuar iste obra.

Senioras e seniores,

Le Union Europee es un projecto progressive, continuante a essayar a
balanciar le interesses del parves e del grandes, inter le Nord e le
Sud, e inter le prosperes e le minus satis riches.

Il ha se dicite que le globalisation puni le pauperes e premia le
riches. Isto poterea esser le veritate, ma solmente si le communitate
politic global fallera a trover le contrabalancia pro le
globalisation economic.

Vetule receptas politic non pote dar nos le solutiones.

Le governantia [?] mundial non se decide per nos presente a iste
evento. Illo non se decide in institutiones politic. Illo se decide
per generationes, qui forma… lor perception del mundo per television
e communicationes computatorial.

Isto es le ration proque io vole finir mi discurso con le linguage
que iste generation comprende e in le qual illo communica.

Le sapientia origina ab le Agente Fox Mulder del X-Files:

"Somnos sovente es solutiones a questiones que nos ancora non ha
discoperite a demandar. Nemo tene jurisdiction super le veritate. Le
veritate ancora es incognite (The truth is still out there)."

E illo pote solmente esser trovate in cooperation con alteres.

Piia Noora-Kauppi
Finlandia
Membro del Parlamento Europee


--
Martijn Dekker   http://www.inlv.demon.nl/martijn/
[log in to unmask]  [log in to unmask]
ICQ#13344793  AIM: McDutchie  PGP key-ID: DBF26675