Allan scribeva:
>From: Allan Kiviaho <[log in to unmask]>
>Subject: AQUETATION = MUTATION MALIGNE
>To: [log in to unmask]
>
>-----------------------------
>AQUETATION = MUTATION MALIGNE
>-----------------------------
>
>Cowboys e caballeros!
>
>1. Pro qual ration vole un singule persona subito
> reimplaciar pronomines central (iste, ille etc.) que
> era disveloppate per IALA e que ha servite ben
> interlingua durante quasi 50 annos?
>
Aquesto esseva un puncto de contention inter io e mi amico
Dr. Gode. Le ration que io possede su cartas de particulas
es proque ille los dava a me pro essayar a resolver le casos
non solvite adequatemente per le latinismos. Io deveniva
inactive pro circa 27 annos. Quando io retornava, io
reexaminava le question. Le elemento del tempore non es un
factor pro me.
>
>3. De reimplaciar un pronomine commun con un neologismo
> dubitose non es evolution sed MUTATION MALIGNE.
Io non reguarda aqueste casos como "dubitose". Vos apparentemente
non apprecia le studio etymologic que produceva le interlingua.
Io ha fontes de informationes super le etymologia de aqueste
particulas in le linguas romance, que vos non ha. Si vos los habeva,
los studiava, vos appreciarea le problema e su resolution. Interlingua
es basate super principios scientific e objective. Quando nove evidentia
revela que il ha altere solutiones melior, on los usa. Io non considera
interlingua como un producto finite, mais evolvente. Aquello va occurrer
quando un Commission de nationes e governamentos es establite pro
le finalization de interlingua. In le interim, nos ancora pote
experimentar.
Le facto es que pro le demonstrativos, specialmente le latino "ille",
le parola non ha supervivite intacte in alcun lingua moderne. De plus
illo ha duo functiones, como le pronomine personal e como un demonstrativo.
In le linguas protoromance il habeva tres functiones, como le articulo
definite, como le pronomine personal, e como le demonstrativo. Aquesto
creava le confusion. Le confusion esseva resolvite in le varie linguas
per evolver formas distincte pro aqueste functiones. Le function
de un articulo definite es representate per ille > le. Le pronomine
personal in interlingua es ancora ille > ille. Mais le demonstrativo
ille non es distincte del pronomine personal. In le linguas romance
nos nota:
francese celle < ecce + ille
espaniol aquel, aquello < *accu + ille < eccu + ille, atque + ille
italiano quello < *accu + ille < eccu + ille, atque + ille
romaniano acela < *accu + ille < eccu + ille, atque + ille
catalan aquell < *accu + ille < eccu + ille, atque + ille
portug. aquele < *accu + ille < eccu + ille, atque + ille
Le provencial in le sud de Francia es practicamente le mesme como le
catalano.
Il es importante a intender que le latino non habeva articulos. De facto
il habeva pronomines personal solmente pro le prime e secunde persona,
ego, tu. Varie demonstrativos esseva usate pro le tertie persona,
IS, HIC, ISTE, ILLE, con ILLE eventualmente evolvente a representar un
parola pro le tertie persona pronomine. Mais aquesto faceva confusiones
pro le usage strictemente demonstrative de ILLE. In protoromance
parlantes deveniva a adder un epidictic ecce o eccu (aqui es) al fronte
de ILLE e altere demonstrativos como HIC, HOC, IPSE, ISTE. Bourciez
dice in su Elements de Linguistique Romane (Elementos del Linguistica
Romance):
"Un del tractos essential del syntaxe del latino parlate es le frequente
empleo que on ha facite, in le testa del phrase, de le particula _ecce_,
epidictic 'par excellence', serviente o a attraher le attention super un
cosa presente, o a indicar un cambiamento brusc. On lo trova jam con
le Comicas [qui provideva le divertimento pro le romanos] combinate con
alcun demonstrativos (_eccille, ecciste_): Aqueste combinationes esseva
ancora instabile, mais il habeva mesmo con le classicos alcun exemplos
de _ecce iste_, _ecce ille_, e illos deveniva plus frequente al decadentia
[del latino]. Le particula es reincontrate sequite per un adverbo de
loco (_ecce hic_), e a bon hora ante un pronomine expletive: _Ecce tibi
est exortus Isocrates (Cicero de ora. 2, 22)."
"De post le epocha de Plautus, on se serviva de un maniera analoge de
_eccum_ (= ecce eum), de que le empleo adverbial deveniva multo clar in:
_Si nitidus vivas, eccum! domus exornata est_. Finalmente le particula
_atque_ habeva alsi in latino aqueste valor epidictic: _Ubi cenamus,
inquam? Atque ille abnuunt_ (Plautus, Capt. 481); _dignum Capitolio
atque iste arce omnium nationum_ (Cicero, in Verr. 2, 5, 184). Del
fusion de _eccum_ con _atque_, il resultava in le usage parlate un
base _*accu-_ al latere de _ecce_." (pp. 118-119).
Le supra describeva le latino e tendentias in le latin verso le
protoromance. In le romance primitive o protoromance _*accu_ e _ecce_
esseva usate ante le varie demonstrativos. Lor distribution in le
empirio esseva como le sequente, secundo Borciez:
"Le particulas empleate finalmente ha essite essentialmente _ecce_ in le
nord de Gallia, _*accu-_ in le oriente, in italia, in Iberia; Le sud de
le Gallia e le Rhetia cognosceva le duo/ De plus in le composites,
il ha habite apheresis, que es a dicer, lassar cader le vocal initial,
in le Italia e Rhetia, conservation del formas complete in le oriente
e Iberia: le Gallia hesita inter le duo processos. Le typo _ecce-hoc_
persisteva in Italia e in Gallia (*accu-hoc non se trova que al medie
de Gallia, provencial _aquo_). Le typos _ecce-iste, ecce-ille_ non es
implantate in altere que in Gallia, al nord e al medie (le secunde alsi
in Rhetia, romanche tsel, tsela). Del altere parte *accu-iste e *accu-ille
ha habite un large diffusion in Italia e en Sardinia (logud. _custu_ e
cuddu), in oriente [e.g. Romania], in Rhetia, in le penisula iberic, e
al medie de Gallia (usque al altessa de Poitou). Finalmente, *accu-ipse
ha persistite solmente in Sardinia (logoud. _cussu_) e in tote le
peninsula iberic e le region nord-est (catalan aquiex)."
Le significantia del supra es que il habeva in le regiones de Roma
un general usage de *accu- ante le varie demonstrativos latin. Le
sol exception pare esser in le nord de Gallia, de que le francese
moderne es descendite. Alla on usa _ecce_. A causa de aqueste
idiosyncratia, e le regula que prohibi le tractamento del espaniol e
le portugese como linguas distincte e le regula de tres linguas,
e le exclusion de altere linguas romance,
nos falleva discoperir le formas "international" in le regiones
romanic, "*accu-ille > aquelle, *accu-iste > aqueste. Le systema
de particulas es un systema romance; le homogeneitate del lingua
lo require.
Gode apparentemente non habeva aquelle libro, que pareva in Francia in
1946, post ille habeva facite su studio del particulas. Su information
esseva incomplete. Io discoperiva le libro in Nove York in 1961, mais
io non ha studiate lo in detalio usque le annos recente desde io ha
rejungite interlingua. (Illo es scripte in francese).
>Io spera que aquenismo nunquam figura in textos public.
Si vos ridicula mi analyse, vos ridicula le integre idea de interlingua
como un lingua basate super principios objective de determinar le
prototypos pro standardizar su vocabulario. Vos es un homine intelligente,
e io spera plus de vos que vostre intolerantia del infamiliar. Il pote
esser que "aqueste" e "aquelle" es infamiliar a un finnese, mais non
a un italiano, un espaniol, un portugese, un catalano, un romaniano.
Si nos pote permitter in interlingua le occidentalismo de de Wahl, que
es, in mi opinion un reflection de un francophilo, in su [ce] e [celle],
nos pote includer "aqueste" e "aquelle".
Si!
>Fundamentalmente
Mais ancora amicalmente,
Stan Mulaik
|