d[000130] x[Allan Kiviaho] KivA-01Ta
s[Latino, terminologia (biologic etc) e parolas grammatic]
[log in to unmask]
----
Aves
----
Adrian Neilson Hall 000130:
Primo, io suppone que le punctos de interrogation indica que como
io, Stan non poteva trovar le articulo 'bushbaby' in dictionarios
anglese-francese e anglese-espaniol. Dunque, applicante 'le
principio de tres', nos non pote producer un forma international.
(No existe un forma commun a tres del quatro unitates lingual -
anglese, francese, italian e espaniol/portugese).
Ergo, que facer? In mi opinion, le solution es clar. On besonia
solmente applicar le principio de 'parve'.
Como?! Quale principio de 'parve', vos dice. Ben, io lo explicara.
Le principio de 'parve' es le principio non exprimite explicitemente
in le introduction al IED, sed nonobstante applicate de IALA en le
elaboration del vocabulario international. Le principio es melio
illustrate per le exemplo de 'parve':
angl: little, small
fr: petit
it: piccolo
esp/port: peque+_o/pequeno.
"Hmmmm', ha dicite Dr Gode, examinante su dictionarios. ''Parve' es
un concepto fundamental. Dunque illo es requirite de usatores de
Interlingua. Ergo nos debe trovar le equivalente in Interlingua.
Tamen, io ha applicate le principio de 'tres' e le principio de
'flammifero' e postea le alteres principios corollari. E istes non
ha succedite. Nunc non resta un alternative. Nos debe seliger e
adaptar le parola latin.'
E ecce le resultato - 'parvus/a/um > parve'.
Illo es le plus clar application del principio de 'parve', le qual
constitue le scalon final in le systema ordinate e rigorosemente
applicate pro le elaboration del dictionario. Como nos sape, iste
systema es un del differentias fundamental inter Interlingua e le
altere linguas auxiliari international.
Illo es le plus clar application del principio de 'parve', le qual
constitue le scalon final in le systema ordinate e rigorosemente
applicate pro le elaboration del dictionario. Como nos sape, iste
systema es un del differentias fundamental inter Interlingua e le
altere linguas auxiliari international. Interlingua es unic in su
possession de un cascadente serie de principios pro producer le
vocabulario international. In Occidental, pro exemplo, de Wahl
poteva
seliger 'litt' (parve), nam iste radice le placeva. De Gode e su
equipa
del altere latere, non habeva le derecto de sequer su capricios e
seliger 'piccole' o 'pequene' simplemente proque iste parolas le
placeva.
E in mi opinion, nos debe ager del mesme maniera in le selection de
nomines pro aves (e omne membros del regno animal). Nos debe sequer
le clarmente delineate serie de principios, le ultimo del quales es
le principio de 'parve': quando omne altere falle, adapta le parola
latin o le termino greco-latin.
Evidentemente, in le caso de 'Galago alleni', le principio de
'parve' produce 'galago de Allen' o plus simplemente 'galago'.
Io sape que usque nunc al minus alcunos non recognosce le principio
de 'parve'. Tamen io senti honestemente que sin iste principio, nos
lassa aperte le via a selectiones capriciose. E sic Interlingua
perde un de su plancas fundamental.
con amicitate
Adrian
Allan Kiviaho 2000-01-30
E ecce un exemplo super un parve ave europee que es cognite in
anglese como "wagtail" e bastante commun in Finlandia. Mesmo hic il
existe nulle consenso inter le linguas de controlo de Interlingua.
Ita: motacilla, cutrettola, ballerina gialla
Esp: motolita, nevatilla, aguzanieve
Por: alveola
Fra: bergeronnette
Ang: wagtail
Ger: (die) Bachstelze
Rus: tryasoguzka
Swe: sädesärla
Fin: västäräkki
Lat: motacilla
Le parola latin es "motacilla", usate anque in italiano. Espaniol ha
"motolita" sed le tertie lingua manca. Le dictionario germano -
interlingua ha "mocilla" como anque le dictionarios svedese -
interlingua.
-----------------------------
Parolas grammatic. Particulas
-----------------------------
IED ha tal multe parolas grammatic (principalmente particulas) latin
como synonymos sed etiam como entratas principal que io conclude que
OMNE particulas latin son eligibile como parolas interlinguan ...!
-----------------------------------------
Ordinatores. Telecommunication. Interrete
-----------------------------------------
Le developpamento in iste brancas es hodie multo rapide. In le
mundo occidental le Statos Unite es con un grande margine le ducente
stato in le developpamento iste nove brancas. Sed Finlandia (Nokia)
e Svedia (LM Ericsson) son gigantos in le branca de mobiltelephonos,
systemas WAP etc, e Finlandia ha su Linux, F-Secure etc. Etiam le
altere paises scandinave son ben developpate, ante alicun dies
Islandia passava Finlandia como le plus grande usator de mobil-
telephonos pro capita in le mundo.
Finlandia resiste efficientemente le puritate de su lingua contra
le contamination pollutante del anglese. Tal monstros como
"software", "hardware", "browser", "website", "file" e similar ha
essite con determination jectate foras ex finnese.
Infortunatemente le linguas romanic (salvo francese) sovente accepta
le nove terminos anglese sin critica, in forma original que es
totalmente alien al principios fundamental de iste linguas. Como
software (pronunciate, incredibilemente "softweö"), hardware
(ancora plus incredibilemente "haadweö"). Tal expressiones debe
esser visitatores momentan, io non pote creder que tal monstros
como terminos in un lingua romanic poterea remaner permanentemente
in iste legatos del lingua de Caesar e Cicero.
Mi opinion es que nos debe inventar neologismos pro conceptos ubi le
termino anglese es inproprie con le principios del linguas nobile,
le linguas romanic.
Como:
Software (softweö) = Programmas (forsan logicial)
Hardware (haadweö) = Componentes e materiales ordinatorial,
apparatos
Browser (brausö(r/) = Telator
Website (websait) = Telania
Byte (bait) = Octeto (Sed "bit" es in ordine)
File (fail) = Datario
Io non pote acceptar le insistentia que iste nove terminos esserea
adaptate in interlingua como "parolas prendite non-assimilate".
Iste nove technica es tal importante pro Europa e America Latin que
iste terminos debe esser parolas que son completemente adaptate e
assimilate in interlingua e linguas national in Europa continental.
Si non, proque nos lucta pro Interlingua? Proque non concentrar
a anglese e oblidar interlingua?
-----------------------------------------------------------------
Le raison d'etre de interlingua es a repulsar anglese como lingua
franca ab Europa continental.
-----------------------------------------------------------------
(He-he, istes son parolas de un persona del nation que ha luctate
durante al minus 700 annos contra le tyrannia e hegemonia de
linguas alien, principalmente svedese e russo - nostre lingua ha
habite un position equal con svedese solmente desde ca. 60
annos!. He-he-he-he, mi marita, filia e filio son svedophonos
como anque era mi patre ...).
Salutante
Allan
|
