d[020320] x[Kiviaho Allan] z[KivA-23Jhm UMI-XV FIN interlng il_strat]
s[Re: Le rolo international de anglese]
[log in to unmask]
[log in to unmask]
UMI-XV
FIN
Estimate Cavallerinas e Cavalleros interlinguese!
Richard W. Sorfleet, Québec, Canada ha scripte in le
"PANORAMA 15(2002):1 (Januario-Februario) p 9
un lettera de lectores con rubrica
================================
Le rolo international de anglese
================================
Ecce mi commentarios.
---------------------------------------------------------------
Richard W. Sorfleet (RWS): Mi collega Allan Kiviaho discute le
rolo international del anglese (PANORAMA, maio-junio 2001).
Ille describe quatro rationes proque le anglese non deberea
esser seligite como un lingua international.
1. Le lingua scripte: Sr. Kiviaho non mentiona le
difficultate del orthographia traditional del francese [1], que
es le sol competitor pro esser le lingua national universal o
al minus pan-europee.
------------------------------------------------------x--------
Allan Kiviaho (AK): Le orthographia/pronunciation del
francese es multo plus simple e consistente quam illo
del anglese. Harleigh Kyson Jr. ha scripte in le
PANORAMA maio-junio 2001, p 18, que
"Le anglese ha 1100 differente manieras pro
symbolisar su approximamente 40 phonemas (le numero
exacte depende principalmente del dialecto que se
analysa). Le francese ha 250 combinationes
differente pro symbolisar le 32 phonemas del
lingua."
E le finnese ha 18 graphemas pro 18 phonemas si on
ignora le prestate parolas estranier.
[1] Io non ha propagate pro le francese como un lingua
commun pro uso practic in Europa. De facto io non ha
propagate pro ulle lingua national (mesmo non pro le
finnese) pro iste rolo sed INTERLINGUA! Io ha plure
vices scripte que le Union Europee debe se defendar
contra le hegemonia del anglese e etiam contra un
"nonsacre triumvirato de hegemonistic linguas
granfraternal"; le anglese, francese e germano.
---------------------------------------------------------------
RWS: 2. Un pronunciation obscur: Le claritate del linguas
romanic es fictive. Lor pronunciation non differentia inter
cata parola e illo se reduce a phrases partial. Le anglese como
le germano es ben accentuate e clar. [2]
------------------------------------------------------x--------
AK: An Richard Sorfleet seriemente mantene que le
pronunciation del anglese es plus clar como illo del
italiano o espaniol? Pro exemplo:
33e es pronunciate in angloamericano "thöödidööd", in
interlingua TRENTATERTIE,
44e - - - - "foodifooth", - - QUARANTAQUARTE.
Julius Caesar es pronunciate in angloamericano
"Dzhuliös Siisö(r)", SPARTACUS como "Spadögös", mesmo
"Spadägäs".
[2] Interlingua es ancora plus clar quam le linguas
romanic proque in interlingua on ha prender in
consideration etiam le EUPHONIA del lingua.
---------------------------------------------------------------
RWS: 3. Un lingua non-europee? Alora, nostre parve insula [3]
non es geographicamente in Europa? E dunque le lingua non pote
esser europee? Con le plus grande numero de parlatores del
espaniol e del portugese essente in le "nove mundo", le
nationes iberic non pote considerar se como europeos per iste
logica. Qui es europee? [4]
------------------------------------------------------x--------
AK: Io scribeva "Anglese non es un lingua europee sed
un lingua transatlantic (mesmo le Canal Anglese es
parte del Atlantico ...)". Io habeva confidentia que
iste phrase haberea essite comprendite como un burla.
Forsan solmente un semi-burla proque le lingua que
menacia le identitate europee es plus le
angloamericano quam le anglese de Oxford o Cambridge.
[3] Io pensa que tu, como un canadiano, deberea
scriber VOSTRE insula. O an tu opina tu insula
(America del Nord) - iste insula non es multo
parve ...
[4] Il non es certe si le Rege Unite unquam va devenir
un stato que es vermente un stato loyal europee. Illo
non usa EURO e non es membro del UME (Union Monetari
Europee). Un alliato plus natural pro le Rege Unite a
causa de factores linguistic e historic es forsan le
Statos Unite quam le Europa continental. Espania e
Portugal son bon statos europee, illos son paises
continental e membros del UME.
"Qui es europee?". Le grande Gazi Mustafa Kemal
Atatürk diceva que un turc es cata persona qui ipse
dice: "Io es un turc". Gazi Allan Kiviaho dice:
Un europeo es cata persona qui ipse dice: "Io es un
europeo!".
---------------------------------------------------------------
RWS: 4. Le aggression cultural del SUA: Le vehiculo del
aggression cultural es le anglese, dunque nos [VOS? - AK] non
pote usar lo. Un vision del terror transatlantic nos [VOS?]
menacia. Proque prefere alora le juvenes europee parlar le
anglese? [5] Forsan, proque illo es plus neutral sin le bagage
politic de un continente troppo frequente in convulsiones de un
guerra. [6]
------------------------------------------------------x--------
AK: [5] Proque le aggression massive del Statos Unite
con su grande machineria de media, reclamo etc. In
Europa tal conglomeratos como le alliantia pro 10
annos inter le Coca Cola, Disneyland Corporation e
MacDonalds confronta in Europa un fagotto de
comparativemente parve paises. Illo es proque nos
besonia un forte Union Europee. Francia como sol
defensor del cultura europee non es assatis forte
contra un superpotentia magnific.
Un historia horripilante era le competition finlandese
pro le Concurso de cantos popular de Eurovision. 10
cantos de 11 era cantate in anglese. Omne iste cantos
era multo monotone e routinari, illos sonava como un
medie de omne cantos in le historia del concurso de
Eurovision, compilate per computator. Un del cantos
era cantate in italiano, un exception fresc cantate
per un belle dama qui era un bon cantator. Sed iste
canto recipeva a pena un puncto. Le stationes de radio
finlandese diffunde quasi solmente musica american.
Le massas finlandese non cognosce le musical
traditiones europee multissimo ric, super toto in
Europa del est. Le junk music, junk entertainment,
junk cinema, junk food ha corrupte le cerebres de
nostre juvenitate.
Evelia, Europa! Multe illumination es necesse.
[6] Si tu intende le guerras mundial, etiam Britannia
e le Statos Unite ha participate a iste
"convulsiones".
---------------------------------------------------------------
RWS: Un factor sempre oblidate in iste discussiones infructuose
per interlinguistas fervente es que commentario negative contra
le anglese es un commentario contra un parlator cuje lingua
maternal es le anglese.
------------------------------------------------------x--------
AK: Io solmente lucta pro interlingua como un lingua
desirabile como lingua commun pro cosas practic in
Europa, non contra personas qui ha le anglese como
lingua maternal. Fortunamente le anglese es multo
vulnerabile a causa de serie defectos in iste lingua.
---------------------------------------------------------------
RWS: Le anglese non es solmente un lingua secunde international
impersonal, ma anque un lingua maternal del qual il ha
equalmente un feritate, un historia, un placer de utilisation,
e un cultura.
------------------------------------------------------x--------
AK: Tote le linguas national (le germano, francese,
italiano, espaniol, russo, turc ... mesmo finnese) ha
su "feritate, un historia, un placer de utilisation, e
un cultura" sed illo non face los plus eligibile quam
le interlingua como un lingua commun pro cosas practic
proque illos non son neutral.
---------------------------------------------------------------
RWS: Le argumentos pro le utilisation de interlingua intra le
Union Europee son dunque invalide e frivole. Bruxelles va
seliger le anglese pro su lingua de travalio [7], non per le
aggression cultural del SUA, non per le accidentes del
geographia, ma per su efficacitate [8] e per le veritate que le
historia continental europee se ha provate que su statos
prefere dominar le uno le altere, cultural- e linguisticamente
[9] e su nivello del cooperation linguistic es le traduction in
proportiones equal in 12 linguas de non passar le ferro sur le
camisa quando on lo porta.
------------------------------------------------------x--------
AK: [7] Richard, qui es tu pro dictar que lingua
Bruxelles va seliger? E.g. Germania e Francia
furiosemente oppone le hegemonia del anglese in
Europa.
[8] Que efficacia? Si, efficacia in facer propaganda,
non efficacia linguistic.
[9] E le Statos Unite (e Grande Britannia antea in su
historia) non ha tal tendentias?
---------------------------------------------------------------
RWS ha etiam scipte alterubi: Io non pote comprender su
commentarios que le anglese non es capace de exprimer nomines
proprie ab altere linguas europee. Ille non da exemplos [4].
Berlin es Berlin [5] assi que le spaghetti Bolognese.
------------------------------------------------------x--------
AK: [4] In PANORAMA on manca spatio pro longe
scripturas.
[5] Berlin como pronunciate non es Berlin in anglese
sed "Böölin", Turku non es Turku sed "Töökyu", Ivalo
non es Ivalo sed "Aivölou", Russia non es Russia sed
"Rashö". Mi sposa e io ha sovente visitate Turchia.
Nos habeva un libro anglese pro peregrination in le
montanias. In le plus linguas europee le nomines de
locationes son pronunciate como in turc sed in
anglese le cosa era completemente differente:
Nomine e pronunciation
in turc e linguas europee, Pronunciation in
interlingua includente anglese
-------------------------- ----------------
Arif Arheef
Arikanda Arheekanda
Beldibi Beldeebee
Belkis Belkees
Derindere Derreendereh
Finike Feeneekeh
Kale Kahleh
Korkuteli Korkutelee
Kumluca Kumlooja
Kurshunlu Shelalesi Kerhshunloo Shuhlallesee
Kuzdere Kuhzdereh
Kyeanea Kyeeaneeya
Limyra Leemeera
Myra Meera
Oluk Oluhk
Phaselis Faselease
Serik Sereek
Side Seedeh
Sillyon Seelleeyon
Tekirova Tehkeerova
Termessos Terhmessos
Ulupinar Ooloopeenar
No! Io non opina que nos besonia e deserva tal lingua
como le anglese como un lingua commun in Europa.
Le anglese debe esser un lingua inter le alteres, non
plus, non minus.
==============================
Un question a Richard Sorfleet
==============================
Proque tu es occupate con le interlingua si tu opina
que le lingua franca de Europa deberea esser le
anglese?
In plus, como un non-europeo tu a pena ha derecto a
dictar que es le lingua commun pro uso practic in
Europa ...!
==================
IDENTITATE EUROPEE
==================
In le summitate del Union Europee in Lissabon in 2000
era pronunciate le declaration que Europa debe haber
in 2010 "le plus competitive e dynamic economia del
mundo, que se basa a information e que pote sustener
le tenace crescimento economic, crear nove e melior
postos de travalio e meliorar le solidaritate social".
Europa es un continente que ha multo plus grande
population quam le Statos Unite. Europa ha anque un
alte nivello de education.
Pro attinger un paritate con le Statos Unite Europa
debe unir a un forte stato federal sub un lingua
commun pro cosas practic: INTERLINGUA!
SIRNE - Sacre Imperio Roman del Nationes Europee
Sed Europa debe anque defendar su diversitate cultural
e lingual: Unite in diversitate!
Europa debe esser lingualmente juste e equal. Pro isto
es le lingua anglese un grande menacia.
- - -
Amicalmente
Allan Kiviaho
Interlingua: Aut vincendum aut moriendum!
Vincemos o morimos!
In GODe we trust!
=============================================
Kiviaho Allan
SILY - Suomen Interlinguayhdistys ry.
FILF - Föreningen för Interlingua i Finland
AFIL - Association Finlandese pro Interlingua
Kivimäentie 16 E. FIN-01620 VANTAA. Finlandia
[log in to unmask]
http://www.kolumbus.fi/allkiv
http://www.interlingua.dk/2001.htm
http://www.interlingua.com
Tel. + 358 - 09 - 898 720
GSM + 358 - 050 - 3616 759
=============================================
|
